Kinderen voorbereiden op de wereld, doe je ook door hen te confronteren met de wereld om hen heen. Als leerkracht volg je het nieuws, of niet. ‘Of niet’, dan kom je maandag op school, luister je naar weekendverhalen over sportuitslagen, bezoekjes aan oma’s en bekijk je aanwinsten die zijn verkregen zijn op verjaardagen. Vlot ga je over tot de orde van de dag. Volg je wel het nieuws, dan ben je nu je hoofd aan het breken; hoe kun je de gebeurtenissen van dit weekend nu samenvatten. Hoe kun je alles wat er nu gebeurt, toch bespreekbaar maken in je klas. Wat ga je vertellen en hoe?
Verkiezingen en kinderen serieus nemen
De media staan bol van de lijsttrekkers; je ziet ze op tv en hoort ze op de radio. Ze vloggen, bloggen en doen aan Facebook live. Allemaal doen ze hun best om jou te overtuigen. Ze willen zo graag jouw stem. Voor kinderen was er het jeugdjournaal verkiezingsdebat. Wat super om de kinderen zo serieus te nemen! Maar wat vertel je over de verkiezingen? Vertel je hoe belangrijk het is om te gaan stemmen? Ik ben opgevoed met de filosofie: je hebt stemrecht, dus dat moet je benutten. Niet stemmen is niet meepraten. Durf je het aan om hier een gesprek over te hebben? Weet je er zelf voldoende over?
Ik denk dat het belangrijk is om de kinderen te vertellen en te leren dat je dingen moet weten voor je er een mening over kunt/ mag hebben. Het lijkt gewoon te worden dat je maar iets roept op social media. Ongefundeerd. Help kinderen om gebruik van maken van meerdere bronnen om kennis vergaren. Zijn Twitter en Instagram een bron? Een betrouwbare bron? Is alles op Wikipedia waar? Wat kun je (nog?) uit boeken halen of de krant? Stimuleer kinderen om bijvoorbeeld de kinderkrant Kidsweek of 7-days te lezen en naar het jeugdjournaal te kijken. Geef kinderen mee dat er altijd meerdere kanten aan een verhaal zitten. Leer kinderen om te gaan met die enorme brei aan informatie die over hen uit gestort wordt.
Hun moeten de rommel toch opruimen?
Ik kon gister in mijn wijk de straat niet in; die was afgesloten vanwege het verwachte bezoek van de Turkse onderminister van familiezaken. Het nieuws kwam wel heel dichtbij. Bespreek met je kinderen of een president nare en kwetsende dingen mag zeggen? Wat betekent fascitisch en nazistisch eigenlijk? Waar komen die woorden vandaan? Is het schelden of olie op het vuur gooien?
Ik las een tweet: ‘Moeten wij de rommel van de turken op ruimen? Daarvoor hebben wij hun toch naar Nederland gehaald’. Als eerste zou ik kinderen wijzen op het correcte gebruik van ‘hun’. Daarna zou ik bespreken of iemand die dat tweet begrepen heeft waar het over gaat? Het zou een mooie aanleiding kunnen zijn om de link met de geschiedenis link weer even te pakken. Waarom kwamen Turken eigenlijk naar Nederland? Hoe heeft deze groep zich ontwikkeld in de afgelopen jaren en zijn ze nu Nederlander of nog Turk?
Waarom was er eigenlijk zoveel gedoe, waarom wilden die ministers eigenlijk naar Nederland komen. Moeten zij luisteren naar Nederland, of mogen zij doen waar ze zin in hebben? Wat zou er gebeuren als wij allemaal doen waar we zin in hebben? En welke invloed heeft alles wat er gebeurt op de komende verkiezingen? Wat vinden kinderen daar eigenlijk van? Moeten we dat willen weten, of moet je het voorbij laten gaan, omdat ze daar te jong voor zijn…
Ik ben de Mol
En dan de ontknoping van wie is de mol 2017. 2,6 miljoen mensen zagen dat Thomas de verlossende woorden sprak: “ik ben de mol”. Het programma waar mensen elkaar allemaal in de gaten moeten houden. Wie zegt en doet verdachte dingen, wie jokt, wie is oneerlijk, wie saboteert de boel? En wie weet zijn medekandidaten om de tuin te leiden? Thomas heeft het meesterlijk gedaan. Een echte acteur die het spel zeer scherp heeft gespeeld. Moet je dit met de kinderen bespreken?
In 7 stappen met de actualiteit om gaan
Koppel de actualiteit aan het gebruiken van bronnen en leer kinderen om informatie te beoordelen. Zo help je hen met het ontwikkelen van 21ste-eeuw vaardigheden. Er komt zo ontzettend veel informatie op hen af. Hoe kies je tussen alles wat binnenkomt? Hoe ga je om met alles wat je hoort of wat een ander roept. Hoe kun je dat beoordelen? Ik zou je willen adviseren om 7 stappen toe te passen: 6WH. Stappen die je altijd kun toepassen om helderheid te krijgen. Het doel is om informatie te verzamelen. Niet om te oordelen. Leer het kind het verschil tussen een feit en een mening.
- Wie zijn de hoofdrolspelers van dit weekend en welke feiten weten we over hen?
- Wat zijn de belangrijkste (nieuws) gebeurtenissen van dit weekend en wat was de aanleiding?
- Waar hebben deze dingen zich afgespeeld en waar kunnen we informatie vinden om feiten te verzamelen?
- Waarom zijn deze dingen gebeurd?
- Welke feiten kunnen we verzamelen en welke gevolgen hebben deze ontwikkelingen: voor jou, voor de stad of voor het land?
- Wanneer is het opgelost, wanneer kan en mag ik mijn menging geven?
- Hoe kan ik mijn mening hierover vormen en geven? Hoe gaat het nu verder?
Soms is het maar goed dat er taal en rekenen op het programma staat. Ik zou met alle ontwikkelingen bijna niet aan de ‘gewone dingen toekomen. Kinderen voorbereiden op de wereld om hen heen doe je ook door hen te confronteren met de wereld om hen heen. Ik hoor heel graag hoe jij met je kind(eren) hierover in gesprek gaat.
x RJ